Pleidooi voor goede parkeeroplossingen
Gepubliceerd in Stedelijk Interieur, februari 2006.
De openbare ruimte wordt door bureau Khandekar beschouwd als het bindende element in de stedenbouwkundige ontwerpopgave. De openbare ruimte en de inrichting daarvan is niet alleen bepalend voor de gebruiksmogelijkheden van de ruimte, maar ook voor de sfeer van de plek (identiteit).
Stellingen:
De kwaliteit van de openbare ruimte is belangrijker dan de kwantiteit.
Auto’s dienen niet in de openbare ruimte maar op eigen terrein geparkeerd te worden.
Met name in kleinstedelijke situaties is de auto en benodigde parkeercapaciteit van groot effect op de stedenbouwkundige opgave en het uiteindelijke straatbeeld. De relatief hoge bebouwingsdichtheid in combinatie met een hoge parkeerbehoefte resulteren in een situatie waarin de auto een dominante rol speelt in het ontwerpproces en het straatbeeld. Door niet alle auto's langs de weg te laten parkeren, maar op eigen terrein, in parkeergarages of geconcentreerd in kleine groepjes, kan een veel aantrekkelijker straatbeeld ontstaan.
Wanneer parkeervakken naast de weg worden gerealiseerd heeft dit niet alleen een negatief effect op het straatbeeld, maar ook op de breedte van het straatprofiel. Zeker wanneer gebruik gemaakt wordt van haaks parkeren, is een minimale maat van de straat nodig om in en uit te kunnen draaien. Een breder straatprofiel heeft echter als bijkomend effect dat er harder gereden wordt en er aanvullende snelheidsremmende maatregelen nodig zijn. Door de parkeerplaatsen los te koppelen van de weg kan het straatprofiel beperkt blijven en een passende en hoogwaardige inrichting krijgen. Door de beperkte omvang van de openbare ruimte is immers geld beschikbaar voor hoogwaardige materialen en blijven ook de kosten voor beheer beperkt.
In dorpen of buitenwijken is het niet altijd mogelijk om met parkeergarages te werken. Het is echter wel mogelijk om de auto's minder nadrukkelijk aanwezig te laten zijn in het straatbeeld. Door een andere benaderingswijze is het mogelijk om het grootste deel van de auto's op eigen terrein te laten parkeren.
De parkeernorm voor eengezinswoningen wordt steeds hoger en nadert inmiddels de norm van 2 parkeerplaatsen per woning. Het grootste deel van de benodigde parkeerplaatsen wordt doorgaans in de openbare ruimte (langs de weg) gerealiseerd. Dit kost ongeveer 15 m2 per parkeerplaats en heeft een nadelig effect op het straatbeeld. Wanneer de kavels voor de woningen vergroot worden met 30 m2 kunnen de parkeerplaatsen op eigen terrein gerealiseerd worden zonder verlies van ruimte. Hierdoor worden de kavels aantrekkelijker en kan tegelijkertijd de openbare ruimte beperkt worden en een hoogwaardiger inrichting krijgen. Door bezoekersparkeren te concentreren in kleine groepjes (parkeerkoffers) tussen de woningen kan het straatprofiel een aangename uitstraling krijgen en onderdeel worden van het verblijfsgebied.
In stedelijke situaties is het goed mogelijk om parkeergarages op eigen terrein onder de bouwblokken te realiseren. Bezoekersparkeren kan gedeeltelijk in de openbare ruimte en gedeeltelijk in openbare parkeergarages opgelost worden. Door bestaande of nieuwe hoogteverschillen creatief te benutten kunnen auto’s uit het zicht geparkeerd worden in garages die gerealiseerd worden boven het grondwaterpeil.
Conclusie:
Het zoeken naar creatieve parkeeroplossingen kan veel positieve effecten hebben:
Een hoogwaardige inrichting en uitstraling van het straatbeeld dat zo weer verblijfskwaliteit krijgt.
Een functioneel straatprofiel zonder extra snelheidsremmende maatregelen.
Aantrekkelijke kavels met parkeren op eigen terrein of parkeren onder de bebouwing in garages.
Het beschikbare budget voor de inrichting en het beheer van de openbare ruimte kan beter benut worden (Kwaliteit in plaats van kwantiteit).
Paleiskwartier in Den Bosch betreft een herstructureringsopgave van circa 40 hectare bij het station heeft een stedelijke uitwerking gekregen met een intensivering en menging van functies. Parkeren is vrijwel geheel uit het zicht gesitueerd in en onder de bebouwing en onder een centraal waterbassin.
Brasserhout in Ypenburg, Den Haag. Belangrijke kenmerken van het plan zijn het dorpse karakter en de situering van bijna alle woningen aan water. In Brasserhout is het profiel van de wegen bewust smal gehouden, 3,5 (eenrichtingsverkeer) en 4,5 meter breed (tweerichtingsverkeer), waarbij de voetpaden op gelijk niveau liggen met de straat. Dit versterkt de gewenste kleinschalige en dorpse sfeer in het gebied. Auto’s worden geparkeerd op eigen terrein en in ‘parkeerkoffers’.
